Gaswinning in de waddenzee
"Wat gas winnen of niet?"
Inhoud:
Voor meer uitgebreide en gedetailleerde informatie: http://www.waddenzee.nl
H 1. Informatie over Gaswinning. §1. Is gaswinning slecht voor het milieu?
"Aardgaswinning in het Waddengebied en de bijbehorende bodemdaling hebben nauwelijks negatieve gevolgen voor het milieu." Dat is de belangrijkste conclusie van de Integrale Bodemstudie Waddenzee uitgevoerd door deskundigen en onderzoekers in opdracht van de NAM en verschillende ministeries.
Gaswinning is niet slecht voor het milieu. Dat is gebleken in de 40 jaar dat er nu aardgas gewonnen wordt. Waarschijnlijk wordt het negatieve beeld bepaald door de fase die vooraf gaat aan winning, namelijk de opsporingsfase. Voor deze fase is een boortoren nodig. Dit is een relatief grote zichtbare installatie die in de direkte omgeving bijvoorbeeld geluidoverlast kan veroorzaken. Wat het publiek over het algemeen vergeet is dat deze fase slechts enkele weken duurt, waarna de boortoren weer verdwijnt. Wat er daarna overblijft in de winningsfase is een kleine asfaltlokatie met lage apparatuur die goed in het landschap is in te passen. Buitendien vindt gaswinning vrijwel geluidloos plaats. Er zijn in Nederland vele tientallen van dit soort winningslokaties. Ze zijn echter zo onzichtbaar dat het publiek veelal het opvallende beeld van de tijdelijke boortoren op het netvlies houdt en daar zijn of haar mening over winning op baseert.
Ook wordt er bij aardgas winning in de (Wadden)zee ook vaak gedacht aan bodemdaling. Dit vindt met mate plaats, en het heeft geen erge gevolgen. Voorbeeld: De waddenbodem ten oosten van Ameland lag in 1994 14 cm. lager dan in 1986, maar door opslibbing is deze daling vrijwel teniet gedaan. De daling van 14 cm. is het gevolg van de aardgaswinning op Ameland. Die begon in 1986. (De bodemdaling van 1994 zal niet verder toenemen dan ca. 19 cm.) En als gevolg van bodemdaling, zouden sommige gebieden in de waddenzee niet meer droog vallen tijdens eb. Dat heeft weer tot gevolg dat de flora en fauna zou worden aangetast, maar dat heeft nog niet plaatsgevonden.
De NAM denkt nogal positief over over bodemdaling; De NAM verwacht de bodem ,die waarschijnlijk nog 5 cm. verder zal dalen, weer dicht te kunnen slibben, maar alle schade die de waddenzee oploopt door de gaswinning moet de NAM vergoeden.
§2. Chronologisch overzicht van jaartallen die te maken hebben met gaswinning:
1963: Verlening Concessie Groningen (gehele grondgebied provincie Groningen, waaronder Slochterenen het Groningse deel van de Waddenzee)
1969: Verlening Concessie Noord-Friesland aan NAM (noordelijke deel Friesland en aangrenzende deel Waddenzee, waaronder Ameland)
1984: De regering en de mijnbouwmaatschappijen komen overeen de Waddenzee gedurende 10 jaar vrij te stellen van mijnbouwactiviteiten. De bestaande gaswinning op Ameleland (NAM) mag worden voortgezet en Elf Petroland mag gas winnen op de locatie Zuidwal tussen Harlingen en Vlieland.
1994: Het moratorium verstrijkt. De regering brengt een wijziging van de PKB Waddenzee in procedure, inhoudende dat proefboringen in de Waddenzee zijn toegestaan, mits winning van het aan te treffen gas kan plaatsvinden buiten het gebied, waarvoor PKB Waddenzee geldt. De Tweede kamer en Eerste kamer gaan akkoord.
1996: - Verlening door de Minister van EZ op 20 februari van vijf boorvergunningen voor locaties Ballum (Ameland), Ballonplaat, Huibertplaat, Plaatgat en Pinkegat (Noordzeekustzone).
- De Waddenvereniging dient mede namens andere organisaties een bezwaarschrift in bij de Minister van EZ.
- Tevens verzoekt de Waddenvereniging de President van de rechtbank Leeuwarden de boorvergunningen te schorsen. Op 20 mei schorst de President de vergunningen.
- De Minister van EZ beslist op 25 november op het bezwaarschrift van de Waddenverenining. Hij verleent opnieuw vergunning voor de boringen, maar verbindt daar strengere voorschriften aan.
1997: - De waddenvereniging stelt beroep in tegen de nieuwe vergunningen voor de proefboringen in de Noordzeekustzone en op Ameland en vraagt de President opnieuw om schorsing.
- De Minister van EZ legt de ontwerp-vergunningen voor vijf proefboringen in de Waddenzee ter inzage samen met de ontwerpen van de door de provincies en gemeenten te nemen besluiten.
- Op 28 april 1997 schorst de President de vier vergunningen voor de Noordzeekustzone en op 21 oktober schorst de President de proefboringen bij Ballum op Ameland.
- De bij de boringen in de Waddenzee betrokken provincies en gemeenten besluiten in de loop van november / december hun besluitvorming op te schorten in afwachting van de uitspraak van de rechtbank Leeuwarden over de proefboringen in de Noordzeekustzone en op Ameland. De Minister van EZ volgt dit voorbeeld.
- Bij uitspraak van 19 november bepaalt de rechtbank dat het Plan van Gasafzet niet langer geheim mag worden gehouden. De Minister van EZ moet een geschoonde versie publiceren.
1998: Op 18 en 19 mei vindt de zitting plaats bij de rechtbank Leeuwarden over vijf proefboringen op Ameland en de Noordzeekustzone.
1998: Op vrijdag 17 juli spreekt de meervoudige kamer van de rechtbank Leeuwarden haar vonnis uit in de beroepszaken over de proefboringen. Resultaat: Alle vergunningen van de NAM worden vernietigd.
§3. Proefboringen.Een proefboring naar (olie of) gas duurt een aantal maanden. Het is in feite de tweede stap in het opsporen van delstoffen. (Ervoor gaat een seismisch onderzoek dat informatie oplevert over de aardlagen waarin zich de gas (of olie) zou kunnen bevinden.) Een proefboring moet vervolgens uitwijzen of het gaat om een winbare hoeveelheid, en wat de kwaliteit van (de olie of) het gas. Na een succesvolle proefboring volgt de eventuele productie fase waarin aanwezige delstoffen worden gewonnen.
§4. Kan een gasbron door de natuur opnieuw aangevuld worden?
Het kan in principe wel, want aardgas ontstaat door hoge druk en temperatuur in diepgelegen steenkoollagen. Vervolgens verzamelt het zich in de porien van hoger gelegen zandsteenlagen. Dat proces gaat steeds meer door. Maar voordat er enkele miljarden kubieke meters gas in de zandsteenlaag zit, zijn we weer miljoenen jaren verder.
§5. Waarom gas als er ook andere manieren van energiewekking zijn?
Andere manieren van energiewekking zullen aardgas verdringen, maar pas als blijkt dat deze manieren de positie van aardgas kunnen overnemen.
H 2. Wat is het probleem?
H 3. Hoe denken de groepsleden en andere mensen over gas uit de
waddenzee?
Groepsleden:
Andere mensen:
Arnout: "Ik ben ervoor, mits het pas gebeurt als
het echt noodzakelijk is. En als het dan nood-
zakelijk is, moet het wel milieuvriendelijk gebeuren."Thomas: "De booreilanden zijn over het algemeen
slecht voor het milieu. Maar als het echt nood-
zakelijk wordt, ben ik toch wel voor."Ada Terpstra: "Ik ben ertegen, omdat het toch wel
slecht voor het milieu is. Geef maar wat meer geld
uit aan alternatieven. 'Laat de natuur de natuur.'"Pieter: "Ik ben ervoor. Het enigste tegenargument
is dat er bodemdaling plaatsvindt. Maar er wordt be-
weerd dat je dat tegen kunt gaan door opslibben."Herman: "Ik ben ervoor, want er is aangetoond
dat er geen nadelige gevolgen voor het milieu zijn."Maarten: "Ik ben ervoor, mits het milieuvriendelijk
gedaan wordt, enmits er zuinig met gas wordt om-
gesprongen. Er moet ook eerst gekeken worden naar
andere vormen van energiewekking."
H 4. Stellingen + reacties die op InterWad zijn geplaatst. Hier is een overzicht van de stellingen en de reacties daarop:
1. Is aardgaswinning echt nodig?
- We hebben denk ik genoeg voorraden. Daarom kunnen we nu expirimenteren om moeilijk winbaar gas te exploiteren. Tevens kan in overleg een rustig onderzoek gedaan worden naar allerlei neveneffecten.
- We hebben aardgas niet echt nodig, er zjn genoeg andere energiebronnen. Kunnen we die dan niet eerst gebruiken. En als het echt nodig is.......aardgas.
2. Het is aangetoond dat het erg slecht is voor de natuur en dat dat volgens ons belangrijker is dan een beetje geld voor de staat... Als we geen natuur meer hebben, hebben we ook niks meer aan het geld.....
- Geen reacties.......
3. Hoe meer gas er uit de waddenzee wordt gehaald, hoe beter, want dat is goed voor de werkgelegenheid, het is goed voor de internationale concurrentiepositie van de NAM en de Gasunie en het levert veel energie op.
- Dat slaat nergens op, jullie hebben geen last van bodemdaling en het uitzicht op bortorens noch commentaar.
- Het klopt wel, dat het goed voor de werkgelegenheid is, en het klopt ook dat het veel engie levert, maar het is wel slecht voor
het milieu. Probeer eerst andere manieren van energiewekking! En pas als het noodzakelijk is, gas (uit de waddenzee) winnen!4. Omdat de gaswinning in de Waddenzee op dit moment niet noodzakelijk is, kun je de gaswinning beter uitstellen totdat het nodig is.
- Ons groepje is het eens met dee stelling, maar vroegen ons af, of er genoeg gas in het wad is. Is dat wel het geval, dan moet er een milieuvriendelijke manier zijn om het er uit te halen.
Is het niet zo, dan vinden wij dat er voorzichtig om moet worden gegaan met het gas.- Er zijn ook nog andere manieren van energiewekking. Waarom niet eerst die? Op het laatste moment pas op gas overgaan!
- Er zijn natuurlijk wel veel manieren om stroom en stoom op te wekken, maar kunnen we niet eerst uitvogelen welke manier het milieuvriendelijkst is?
Dan kunnen we die manier als eerste gebruiken, en dan sparen we het minst milieuvriendelijke voor later als we het echt nodig hebben.- Waarom moeten wij per se wadgas gebruiken? En niet iets anders met een wat milieuvrienderlijke werking?
Ik bedoel dat er genoeg andere gassen zijn om stof uit te winnen die niet gevaarlijk zijn voor het milieu.
En als er ECHT niets anders is... DAN kunnen we overgaan op wadgas, maar dan moeten we daar wel voorzichtig mee om gaan.
H 5. Conclusie.
Onze coclusie van dit project luidt:
"Volgens ons is de oplossing voor het boren naar gas in de Waddenzee dat de NAM gewoon door kan gaan met boren naar gas in de Waddenzee,
omdat uit de recenste onderzoeken is gebleken dat boren naar gas in de Waddenzee GEEN nadelige gevolgen voor het milieu heeft."
H 5. Stel ons vragen over gaswinning op de waddenzee. Heeft u na het lezen van dit werkstuk nog vragen? Stuur ons, en wij antwoorden zo snel mogelijk.
© 1999, Arnout
Terpstra, laatse wijziging: 19
april 1999.
http://www.aterpstra.demon.nl
Groep
6 Praedinius Gymnasium
